Teoria potrzeb Hierarchii Maslowa stwierdza, że ludzie mają hierarchiczne potrzeby, które muszą być zaspokajane w kolejności, aby móc rozwijać się dalej. W środowisku pracy potrzeby zdefiniowane przez Maslowa obejmują:
- Potrzeby fizjologiczne: Pracownicy potrzebują podstawowych potrzeb, takich jak jedzenie, picie i schronienie.
- Potrzeby bezpieczeństwa: Pracownicy potrzebują poczucia bezpieczeństwa i stabilności w miejscu pracy.
- Potrzeby społeczne: Pracownicy potrzebują kontaktu z innymi i poczucia przynależności do grupy.
- Potrzeby uznania: Pracownicy potrzebują uznania i szacunku ze strony innych.
- Potrzeby realizacji: Pracownicy potrzebują wyzwań i możliwości rozwoju zawodowego.
- Potrzeby samorealizacji: Pracownicy potrzebują realizować swoje mocne strony i pasje w miejscu pracy.
Zaspokajanie tych potrzeb może pomóc zwiększyć zaangażowanie, motywację i satysfakcję pracowników, co jest korzystne dla ogólnego sukcesu firmy.
Tabela nr 1. Zaspokajanie potrzeb w środowisku pracy
| potrzeby fizjologiczne | Płaca, oświetlenie, sanitariaty, temperatura |
| potrzeba bezpieczeństwa | Ciągłość zatrudnienia, zabezpieczenie
rentowo-emerytalne, zasiłek dla bezrobotnych, mieszkanie służbowe |
| potrzeba przynależności | Zespołowe formy pracy, zabawy i spotkania
załogi |
| potrzeba szacunku | Stanowisko, tytuł służbowy, pomieszczenie
służbowe, samochód |
| potrzeba osiągnięć | Otrzymywanie zadań dających możliwość
samorealizacji, uczestnictwo w szkoleniach, autonomia w pracy, partycypacja w zarządzaniu. |
Źródło Karaś, Teorie motywacji w zarządzaniu, 2004
Abraham Maslow wyróżnił trzy podejścia do zaspokajania potrzeb. Pierwsza zakłada, że ludzie mają motywację do angażowania się w działania prowadzące do zaspokojenia niezaspokojonych potrzeb. Druga zakłada, że osoba, która zaspokoiła swoje potrzeby na niższym poziomie, jest zmotywowana do ich zaspokojenia na wyższym poziomie. Trzecia zakłada, że dana osoba nie jest zmotywowana do zaspokajania potrzeb wyższych szczebli hierarchii, dopóki nie zostaną zaspokojone potrzeby niższych szczebli.
Można dodać, że zaspokajanie potrzeb w środowisku pracy wymaga współpracy pomiędzy pracodawcą a pracownikiem. Pracodawca powinien być otwarty na potrzeby i sugestie pracowników i szukać sposobów, by je zaspokoić. Natomiast pracownik powinien być zaangażowany w swoją pracę i wyrażać swoje potrzeby w sposób konstruktywny.
Ważne jest również, by środowisko pracy było sprzyjające i pozytywne. Pracodawca powinien stworzyć miejsce pracy, które będzie sprzyjać rozwojowi i zaspokajaniu potrzeb pracowników. Warto też pamiętać o równych szansach i sprawiedliwej ocenie pracowników.
Poza tym, warto inwestować w rozwijanie umiejętności i kwalifikacji pracowników, aby umożliwić im rozwijanie się zawodowo i zaspokajanie potrzeb związanych z realizacją i samorealizacją.
Podsumowując, zaspokajanie potrzeb w środowisku pracy to skomplikowany proces, który wymaga współpracy i zaangażowania zarówno pracodawcy, jak i pracowników. Warto jednak inwestować w tę kwestię, ponieważ może to przynieść wiele korzyści dla firmy i jej pracowników.
A. Maslow, Motywacja i osobowość, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2023.