Antymotywacja – błędy w motywacji

5/5 - (3 głosów)

podrozdział pracy magisterskiej

W dziedzinie motywacji wiele firm poprzestaje na znajomości teorii. Bardzo często dzieje się to nieświadomie. Warto więc zająć się najczęstszymi błędami w motywowaniu pracowników.

Dla młodych ludzi potrzeba samorealizacji jest bardzo ważna. Wybierając się do nowej pracy, chcą być docenieni i mieć szansę na rozwój kariery. Tymczasem w wielu polskich firmach pojęcia „ścieżka kariery” czy „rekrutacja wewnętrzna” są frazesami. Kiedy w firmie zwalnia się atrakcyjne stanowisko, dział HR daje ogłoszenie do prasy, Internetu lub zatrudnia się agencję doradztwa personalnego. Nikt nie zadaje sobie trudu studiowania akt pracowników, żeby znaleźć odpowiednią osobę w firmie. Pracownikowi mówi się jasno, że „w naszej firmie nie ma możliwości awansu, wyższe stanowiska są zarezerwowane wyłącznie dla osób z zewnątrz” (Sidor – Rządkowska, 1999). Takie zachowanie wywołuje frustrację wśród pracowników i demotywuje

do pracy. Pracownikom należy pokazać, że punktem wyjścia w poszukiwaniu kandydata na wolne miejsce jest rekrutacja wewnętrzna. Należy jednak uświadomić pracownikom, że oprócz awansu pionowego istnieje również awans poziomy. Stanowisko i obowiązki pracownika zostają wzbogacone (ale musi za tym iść zmiana wynagrodzenia). To pokazuje pracownikowi, że jego praca jest doceniana.

Innym ważnym, a zbyt często pomijanym aspektem motywacji pracowników jest docenianie ich pracy i wysiłku, co zaspokaja potrzebę szacunku i uznania. Jak pisze Małgorzata Sidor-Rządkowska: „stosowanie wszelkiego rodzaju pochwał jest najprostszym i najbardziej niedocenianym sposobem zwiększania motywacji pracowników” (Personel 6/99, s. 18). Zbyt wielu pracodawców działa na zasadzie „ja płacę i ja wymagam”. Problem polega na tym, że zauważane są tylko wyniki znacznie poniżej lub znacznie powyżej średniej, natomiast zwykłe wysiłki nie są doceniane przez nikogo, kto traktuje je jako coś naturalnego. Przeciętnych pracowników omijają więc zarówno kary, jak i nagrody. Ale wtedy taki pracownik zaczyna zadawać sobie pytanie: „Po co się starać, skoro i tak nikt mnie nie docenia”. Szef pamięta o rozmowie z pracownikami tylko wtedy, kiedy coś poszło nie tak, działając na zasadzie: „Jeśli nic nie powiem, to znaczy, że wszystko jest w porządku”.  Tymczasem „jeśli pracownicy mają kontakt ze swoimi przełożonymi tylko wtedy, gdy zrobią coś złego, ich interakcje mogą być tylko negatywne” (op. cit., s. 18). Takie działanie opiera się, według Kena Blacharda, autora książki „Jednominutowy menedżer”, na grze, w której wygrywa ten, kto przyłapie pracownika na błędzie. Blachard proponuje 180o zmianę zasady tej gry zgodnie z zasadą – złap pracownika, kiedy zrobi coś dobrego.

Bardzo trudno jest zmienić istniejące w firmie nawyki. Przykładem jest firma w Maryland, gdzie każdy szef był zobowiązany do przestrzegania zasady „cztery za jeden”, co oznaczało, że na każdą negatywną uwagę skierowaną do pracownika musiały przypadać cztery pozytywne. Kierownicy przyjęli nowy zwyczaj niechętnie, ale już po krótkim czasie musieli przyznać, że efekty były zauważalne w bardzo krótkim czasie. Trudności firmy minęły, a zasada pozostała.

Dlatego warto wyrażać pochwały i uznanie wobec pracownika, który dobrze wykonuje swoją pracę. Można to zrobić w rozmowie indywidualnej lub w obecności kolegów. Dobrym pomysłem jest również umieszczenie nazwisk dobrych pracowników w gazetce ściennej firmy. Są to sposoby działania, które kosztują niewiele pieniędzy, ale mają bardzo duży wpływ.

Kolejnym błędem w motywowaniu pracowników jest działanie według zasady „sprawiedliwie znaczy każdemu po równo”. Zasada ta jest reliktem starej epoki. W nowych czasach zupełnie się nie sprawdzi.  Najlepszymi motywatorami są nagrody, które są trudne do zdobycia (ale osiągalne). Bardzo ważne jest, aby nie rozmawiać z pracownikami zbyt często o wysokości premii. Działaj w taki sposób, aby rzeczywistość przekraczała oczekiwania pracowników. Należy też trzymać się zasady, że okres oczekiwania od wykonania zadania do otrzymania nagrody powinien być jak najkrótszy. Często zdarza się też, że wiele korzyści z nagrody zostaje pominiętych, kiedy pracownik dowiaduje się o niej z …wyciągu bankowego. Wydaje się, że efekt byłby znacznie większy, gdyby pracownik został zaproszony do biura przełożonego i poinformowany o nagrodzie.

W Polsce wciąż widzimy duży błąd w motywowaniu pracowników, wynikający z niemożności samodzielnego wyboru nagrody przez daną osobę. Ważne jest, aby zrozumieć, że każda osoba ma inne potrzeby, inne zainteresowania i dlatego należy stosować inne motywatory. Pracownik działu kadr lub kierownik liniowy nie jest w stanie rozpoznać potrzeb i oczekiwań każdego pracownika. Bilet na finał Mistrzostw Świata w piłce nożnej będzie świetnym motywatorem dla fana tego sportu, ale nie zadziała na młodą mężatkę, która marzy o miesiącu miodowym niekoniecznie na arenie sportowej. Dlatego firmy powinny wprowadzić tzw. plany kafeteryjne. Klasyczny plan tego typu jest przedstawiony w tabeli 2.10.

 Tabela 2.10: Przykład planu kafeteryjnego

Dwa tygodnie dodatkowego płatnego urlopu lub Roczne prawo do określonego rodzaju naprawy samochodu w warsztatach firmy
Dwa tygodnie dodatkowego płatnego urlopu lub Roczne prawo do garażowania samochodu w garażach firmy
Dziesięciodniowa wycieczka zagraniczna lub Wynagrodzenie w naturze, np. prawo do zakupu produktów firmy po cenie kosztów.
Dwutygodniowe wakacje krajowe lub Uzyskanie deputatu węglowego, opłacenie dodatkowego ubezpieczenia
Nagroda pieniężna lub Krótszy, czterodniowy tydzień pracy w ciągu kwartału

Źródło: Borkowska (1992).

Nagrodami należy zarządzać w sposób rozsądny, tak aby nie były one przyznawane na zasadzie „zbliża się koniec roku i musimy rozdać nagrody z funduszu”. Jeśli pracownik czuje, że przyznana mu nagroda nie została potraktowana indywidualnie, nie będzie miał motywacji do pracy. Zbyt często nagrody są przyznawane bez zastanowienia. Powstają wtedy paradoksalne sytuacje, np. przyznanie możliwości naprawy samochodu w warsztacie firmy pracownikowi, który …. nie posiada samochodu.

Borkowska S., Jak wynagradzać?, IOPM, Warszawa 1992.

Benchmarking jako narzędzie doskonalenia organizacji

5/5 - (2 głosów)

Benchmarking to kluczowe narzędzie doskonalenia organizacji, które polega na porównaniu procesów, produktów, usług czy funkcji organizacji z najlepszymi praktykami w branży lub innych branżach. Jest to proces ciągły, który pozwala organizacjom na nauczenie się od innych, identyfikację obszarów do poprawy i monitorowanie postępów w czasie.

Istnieją różne rodzaje benchmarkingu, w tym benchmarking wewnętrzny, konkurencyjny, funkcjonalny i generyczny. Benchmarking wewnętrzny polega na porównywaniu różnych jednostek, działów czy procesów wewnątrz tej samej organizacji. Benchmarking konkurencyjny polega na porównaniu organizacji z jej bezpośrednimi konkurentami, podczas gdy benchmarking funkcjonalny polega na porównywaniu podobnych funkcji lub procesów w różnych organizacjach, niekoniecznie w tej samej branży. Benchmarking generyczny polega na porównaniu organizacji z tzw. „najlepszymi w klasie”, niezależnie od branży.

Benchmarking jest procesem, który wymaga zaangażowania i dyscypliny. Pierwszym krokiem jest identyfikacja obszarów do porównania, które mogą obejmować wszystko, od kosztów, czasu czy jakości, do satysfakcji klienta, innowacyjności czy zrównoważonego rozwoju. Następnie organizacja musi zidentyfikować partnerów do benchmarkingu i zebrać niezbędne dane.

Analiza danych jest następnym krokiem w procesie benchmarkingu. Organizacja musi porównać swoje wyniki z wynikami partnerów do benchmarkingu, zidentyfikować odchylenia i zrozumieć ich przyczyny. Jest to krytyczna faza, która wymaga umiejętności analitycznych i zdolności do krytycznego myślenia.

Po analizie danych, organizacja musi opracować i wdrożyć plany poprawy. Mogą one obejmować zmiany w procesach, produktach, usługach czy strategiach, w zależności od wyników benchmarkingu. Wdrożenie planów poprawy jest często wyzwaniem i może wymagać zmiany kultury organizacyjnej, rozwijania nowych umiejętności czy dostosowania struktury organizacyjnej.

Ostatnim krokiem w procesie benchmarkingu jest monitorowanie postępów i ocena skuteczności działań poprawczych. Organizacja musi regularnie oceniać, czy osiąga pożądane rezultaty i czy dalsze zmiany są potrzebne. Benchmarking jest procesem ciągłym, który wymaga ciągłego ulepszania i adaptacji do zmieniających się warunków.

Podsumowując, benchmarking jest potężnym narzędziem doskonalenia organizacji, które pozwala organizacjom na nauczenie się od innych, identyfikację obszarów do poprawy i monitorowanie postępów w czasie. Wymaga to jednak zaangażowania, dyscypliny i umiejętności analitycznych.

Analiza zdolności organizacji do wprowadzenia zmian

5/5 - (1 głosów)

Analiza zdolności organizacji do wprowadzenia zmian jest kluczowym procesem, który pozwala zrozumieć, jak organizacja jest przygotowana do przeprowadzenia zmian. Zmiany mogą być konieczne z różnych powodów, takich jak zmieniające się warunki rynkowe, nowe technologie, zmiany regulacji czy potrzeba poprawy efektywności.

Zrozumienie zdolności organizacji do wprowadzenia zmian wymaga analizy szeregu aspektów. Na początek, niezbędne jest zrozumienie kultury organizacyjnej. Kultura organizacyjna, która promuje otwartość, uczenie się, adaptację i innowacje, jest bardziej sprzyjająca wprowadzaniu zmian. Z drugiej strony, kultura, która jest oporna na zmiany, może stanowić przeszkodę.

Równie ważne jest zrozumienie umiejętności i kompetencji pracowników. Pracownicy muszą mieć niezbędne umiejętności i kompetencje, aby przystosować się do nowych procesów, technologii czy ról. Muszą być również gotowi do uczenia się i rozwijania nowych umiejętności.

Zasoby organizacji, zarówno materialne, jak i niematerialne, są kolejnym ważnym czynnikiem. Organizacja musi mieć dostęp do niezbędnych zasobów, takich jak finanse, technologia czy czas, aby wprowadzić zmiany. Musi również posiadać zasoby niematerialne, takie jak wiedza, doświadczenie czy sieć kontaktów, które mogą wspierać proces zmian.

Struktura organizacyjna również ma znaczenie. Struktury organizacyjne, które są elastyczne i zdolne do szybkiego dostosowywania się do zmian, są bardziej sprzyjające wprowadzaniu zmian. Z drugiej strony, struktury, które są sztywne i hierarchiczne, mogą utrudniać wprowadzanie zmian.

Rola i zaangażowanie zarządu jest kolejnym kluczowym czynnikiem. Zarząd musi być zaangażowany w proces zmian, musi być w stanie komunikować cel i korzyści zmian, a także musi być w stanie zarządzać oporem wobec zmian.

Technologia jest również ważnym aspektem zdolności organizacji do wprowadzenia zmian. Nowoczesne technologie, takie jak narzędzia do zarządzania zmianami, mogą znacznie ułatwić proces zmian, umożliwić lepszą komunikację i koordynację, a także umożliwić monitorowanie i ocenę skuteczności zmian.

Podsumowując, analiza zdolności organizacji do wprowadzenia zmian jest ważnym procesem, który pozwala zrozumieć, jak organizacja jest przygotowana do przeprowadzenia zmian. Wymaga to analizy szeregów czynników, w tym kultury organizacyjnej, umiejętności i kompetencji pracowników, zasobów, struktury organizacyjnej, roli i zaangażowania zarządu oraz technologii.

Uwarunkowania realizacji funkcji audytu w organizacji

5/5 - (1 głosów)

Audyt w organizacji jest istotnym procesem, który pozwala na ocenę skuteczności systemów i procedur. Może obejmować różne obszary, takie jak audyt finansowy, audyt operacyjny, audyt zgodności czy audyt systemów informatycznych, a jego celem jest zapewnienie, że organizacja działa efektywnie i zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Realizacja funkcji audytu w organizacji jest uwarunkowana przez szereg czynników. Na początek, ważne jest, aby audyt był poparty przez zarząd. Zarząd musi rozumieć znaczenie audytu i zapewnić niezbędne zasoby do jego przeprowadzenia. W szczególności, musi istnieć zaangażowanie na najwyższym szczeblu zarządu, aby zapewnić, że wyniki audytu będą brane pod uwagę i że zostaną podjęte odpowiednie działania.

Kolejnym uwarunkowaniem jest kompetencja i niezależność audytorów. Audytorzy muszą posiadać odpowiednie kwalifikacje, doświadczenie i umiejętności, aby móc efektywnie przeprowadzić audyt. Muszą również być niezależni, co oznacza, że nie mogą być pod wpływem osób, które mogą być zainteresowane wynikami audytu. Niezależność audytorów jest kluczowa dla zapewnienia, że audyt jest obiektywny i wiarygodny.

Równie ważne jest, aby organizacja miała odpowiednie systemy i procedury na miejscu, które umożliwiają przeprowadzenie audytu. Na przykład, muszą istnieć procedury dla gromadzenia, przechowywania i przetwarzania informacji, które są niezbędne do audytu. Muszą również istnieć procedury dla reagowania na wyniki audytu, w tym dla podejmowania działań korygujących.

Jednym z kluczowych uwarunkowań realizacji funkcji audytu jest kultura organizacyjna. W kulturze, która promuje otwartość, odpowiedzialność i ciągłe ulepszanie, audyt jest prawdopodobnie bardziej skuteczny. Z drugiej strony, w kulturze, która jest defensywna, oporna na zmiany lub niezainteresowana feedbackiem, audyt może być trudniejszy do przeprowadzenia.

Technologia jest kolejnym ważnym czynnikiem, który wpływa na realizację funkcji audytu. Zaawansowane narzędzia technologiczne, takie jak systemy audytu czy analityka danych, mogą znacznie ułatwić przeprowadzenie audytu, umożliwić analizę większej ilości danych i dostarczyć głębszych wglądów.

Podsumowując, realizacja funkcji audytu w organizacji jest uwarunkowana przez szereg czynników, w tym zaangażowanie zarządu, kompetencje i niezależność audytorów, systemy i procedury organizacyjne, kulturę organizacyjną i technologię. Wszystkie te czynniki muszą być brane pod uwagę, aby zapewnić, że audyt jest efektywny i przynosi wartość dla organizacji.

Organizacja i narzędzia procesu kontroli w organizacji

5/5 - (2 głosów)

Proces kontroli w organizacji to kluczowy element zarządzania, który pozwala na monitorowanie wydajności i porównywanie jej z wyznaczonymi celami i standardami. Kontrola jest niezbędna do zapewnienia, że organizacja jest na właściwej drodze do osiągnięcia swoich celów i umożliwia identyfikację i korygowanie wszelkich odchyleń, które mogą wystąpić.

Organizacja procesu kontroli może różnić się w zależności od typu organizacji, jej struktury, kultury i celów. Ogólnie rzecz biorąc, proces kontroli może obejmować etapy, takie jak ustanowienie standardów wydajności, pomiar rzeczywistej wydajności, porównanie rzeczywistej wydajności ze standardami, identyfikacja odchyleń i wdrożenie działań korygujących.

Narzędzia używane do procesu kontroli są również różne i mogą obejmować zarówno tradycyjne narzędzia, takie jak raporty finansowe, jak i nowoczesne narzędzia, takie jak systemy zarządzania wydajnością czy zaawansowane analityki. Ważne jest, aby narzędzia kontroli były odpowiednie dla konkretnych potrzeb i celów organizacji.

Raporty finansowe, takie jak bilans, rachunek zysków i strat oraz rachunek przepływów pieniężnych, są podstawowymi narzędziami kontroli, które pozwalają na ocenę kondycji finansowej firmy. Pomiar wskaźników finansowych, takich jak rentowność, płynność finansowa czy efektywność zarządzania aktywami, pozwala na ocenę, czy firma jest na dobrej drodze do osiągnięcia swoich celów finansowych.

Systemy zarządzania wydajnością, takie jak Balanced Scorecard, są nowocześniejszymi narzędziami kontroli, które pozwalają na ocenę wydajności z różnych perspektyw, nie tylko finansowych, ale również operacyjnych, klienta, procesów wewnętrznych czy nauki i rozwoju. Systemy te pozwalają na monitorowanie kluczowych wskaźników efektywności (KPIs), które są najważniejsze dla osiągnięcia celów organizacji.

Zaawansowane analityki, takie jak analiza Big Data, sztuczna inteligencja czy machine learning, są jeszcze bardziej zaawansowanymi narzędziami kontroli, które umożliwiają analizę dużych ilości danych w celu uzyskania głębszych wglądów w działanie organizacji. Dzięki zaawansowanej analityce, firmy mogą identyfikować wzorce, trendy i zależności, które mogą nie być widoczne przy użyciu tradycyjnych narzędzi kontroli.

Podsumowując, proces kontroli jest kluczowym elementem zarządzania organizacją, który umożliwia monitorowanie wydajności i zapewnienie, że organizacja jest na właściwej drodze do osiągnięcia swoich celów. Efektywna kontrola wymaga odpowiedniej organizacji procesu i stosowania odpowiednich narzędzi, które są dostosowane do potrzeb i celów organizacji.